Daan, you overthinking cat

In #24, ‘Huid’, richt Daan Borrel zich tot Stella Bergsma in een brief ‘Over zelfbeminnen’. ‘Laat ik maar met de deur in huis vallen. Ik wil het met je hebben over de armzalige staat van de masturberende vrouw in de literatuur.’ Dit is Bergsma’s antwoord.

*

Daan, you overthinking cat.

Deze woorden komen tot je vanuit de lucht. Op weg naar Qatar in een vliegtuig vol krijsende babies was het enige moment dat ik tijd had om je te schrijven. Ik heb geen internet, mijn telefoon met 4G is leeg en natuurlijk ben ik al mijn opladers vergeten. Ik wilde dingen opzoeken om je antwoord te geven; aan scènes en teksten refereren. Zo zag ik een artikel op internet met de intrigerende titel ‘Jane Austen and the masturbating girl’ dat ik van plan was te bestuderen. En mijn vriendin Clarice Gargard schreef een stuk dat ik uitgebreid wilde aanhalen. Het was voor Oh! magazine en ging over hoe zelfbevrediging voor vrouwen een daad van onafhankelijkheid en vrijheid is. Precies wat jij ook zegt in je brief. Van mijn eigen schrijf- en rukhand stond in datzelfde blad een verhaal waarin de hoofdpersoon in zee staat en onder het lauwwarme water zichzelf uitgebreid vingert, terwijl ze kijkt naar de bejaarde badgasten aan de kust. Overeenkomsten met de werkelijkheid berustten totáál niet op toeval.

Ook hield ik een tijdje geleden een lezing over geschreven porno voor het museum Meermanno, waar een collectie vieze boekjes tentoongesteld werd die onder het mom van ‘alle tekst moet bewaard blijven’ door de Koninklijke Bibliotheek waren aangekocht van een privéverzamelaar.  Daardoor weet ik dat veel eerder dan dat Van Deyssels scène van het blad afspoot, er ook al flink werd klaargekomen door vrouwen. In de 15de en 16de eeuw werd gesquirt, geëxperimenteerd en genoten dat het een lust was. Er werden objecten gebruikt als glazen dildo’s en vrijwel zeker was er ook sprake van masturbatie. Ik zeg vrijwel, ik meen me een masturbatiescène te herinneren, maar mijn geestesoog moet een poetsdoek en de pornolezing zit gevangen in mijn mail achter de tralies van een wifiloze wereld boven de wolken. Het kan ook een scène tussen twee vrouwen geweest zijn. Geil was het in ieder geval wel.

Wat ik me vooral goed herinner is dat de  meeste van die teksten zogenaamde bekentenissen waren van dames van plezier. Allerhande erotische escapades vaak heerlijk beschreven door heren die zich dan voordeden als die lichtekooien. Hoewel je dat ook weer niet helemaal zeker kunt weten. Het zouden stiekem echte vrouwen kunnen zijn geweest. Intiem onder hun pseudoniem. De toon van die boekjes was vaak vrij feministisch en onafhankelijk. Niet al te male gazerig, zoals jij zou zeggen. Maar is het ook weer een beetje te veel wensdenken om te beweren dat die dames echt aan hun eigen seksualiteit toekwamen? Het ging vaak over hoe ze hun klanten minachtten en stiekem uitlachten. Hoe konden die mannen denken dat ze het echt lekker vonden, dat ze echt klaarkwamen? De vrouwelijke seksualiteit als eeuwig verlengstuk van de mannelijke.

Hoe was dat  later bij Xaviera Hollander, vraag ik me ineens af. Een van de eerste  Nederlandse hoeren die daar openlijk voor uitkwam op schrift. Ze schreef in het boek The Happy Hooker volkomen schaamteloos over hoe geweldig ze haar vak vond en het zou mij niets verbazen als daar ook wat sappige masturbatiescènes bij kwamen kijken. Maar ik kan het hier vanuit de hoogte dus allemaal niet naspeuren. Mijn lijf geklemd tussen twee andere lichamen die ik bij ieder woord dat ik tik ritmisch raak met mijn ellenbogen. Louter mijn geest en mijn langzaam doodbloedende laptop. Maar misschien moet ik het zoeken sowieso aan jou overlaten en je alleen in de goede richting proberen te typen. De captain brabbelt gebroken engels door mijn gedachten en de man voor me doet zijn stoel zo ver naar achteren dat ik nu met schootcomputer en al in een soort V gevouwen zit. 
Als ik eerlijk ben denk ik dat de literatuur een te benepen en beperkt zoekgebied is voor de vrije, zichzelf explorerende vrouw. Een beklemmend, knellend, keurig keurslijf van letters. Hoewel porno op zich meer op mannen gericht is, kunnen ook vrouwen zich daar toch ongegeneerder laten gaan. Dat komt natuurlijk omdat het dan gewoon sletten zijn. Die hoer-madonna-dichotomie is vermoedelijk in alle aspecten van het leven door te voeren. Een vrouw heeft nou eenmaal maar een beperkt aantal rollen om uit te kiezen. De mogelijkheid tot menselijkheid is helaas minder voor haar. Een intellectuele vrouw is geen geile vrouw en vice versa. Laat je tieten zien en niemand neemt je meer serieus, maar zet een bril op en je seksualiteit moet meteen opschuiven. Male gaze is watching us en om daar onder vandaan te kruipen zal je soms je ramen pikzwart moeten afplakken. 

Mannen mogen wél een intellectueel en seksueel wezen tegelijk zijn. Dan is het menselijk, tenslotte. 
Terwijl Wolkers met Cremers in zijn kielzog de overstap van porno naar literatuur, de vermenging van het rauwe echte leven en de hoogstaande gedachten allang gemaakt heeft, zijn veel schrijfsters nog maagd in deze fusie. Voorzichtig proberen ze die voor de herenblik weggeborgen verlangens wat ruimte te geven, een klein kiertje licht door de afgeplakte ramen.  Maar de meeste vrouwen schrijven  nog met een condoom om. Een extra bewustzijn, voorzichtiger dan hun mannelijke collega’s. Dat verklaart ook dat tastende wat jij beschrijft, dat  geremde.

‘Snel, klein, ingehouden en aangespannen,’ geloof ik dat je schreef.  Niet als een beest tekeer gaan, niet ongeremd of uitgebreid graaien naar jezelf. Je mag wel klaarkomen, maar niet te gretig. Niet te uitgebreid genieten hoor, want het blijft uitkijken geblazen. Je krijgt als wijf geen Libris voor je lusten. We laten geen hoeren in het heiligdom van de literatuur, tenzij ze kunstig door Houellebecq zijn gebeft en beschreven.

Wanneer het object zelf de pen ter hand neemt, is het anders. Dan wordt het een subject en wat zijn haar motieven dan? Wil ze verleiden? Wil ze bekoren, mooi gevonden worden? Doet ze het voor de kijkcijfers, dat kan toch bijna niet anders? Want dat ze gewoon alleen voor haar eigen plezier doet  kunnen we ons moeilijk voorstellen. De vrouwelijke seksualiteit is nog altijd een verlengstuk van de mannelijke. Niet iets autonooms, onafhankelijks. Als je als vrouw over seks schrijft, verhoud je je nog altijd tot een maatschappij die grotendeels een mannelijke blik heeft. En ik denk dat dat zelfs zo ver gaat, dat dat niet alleen voor ons schrijven geldt, maar ook voor ons echte leven. Er zijn talloze vrouwen die niet masturberen, die zichzelf nooit met een spiegel bekijken. Die de ramen naar zichzelf ook hebben dichtgeplakt.

En wat is dan onze eigen seksualiteit zonder die mannenstaar waaronder we geboren zijn en gebukt gaan? Ik heb het idee dat het nu de tijd is waarin we daar voorzichtig naar op zoek gaan. Ik noem dat de sensuele revolutie. Veel schrijfsters zijn daar nu mee bezig. In Nederland de namen die je al noemde, Wortel, Fabias, Mathijssen. In het buitenland zal het niet anders zijn. Meestal gaat dit allemaal wel enigszins gelijk op. Op een paar pioniers na. Maar het schrijven is dus nog voorzichtig.  Ik zou bijna zeggen tuttig. Ik snap dus wel dat je boos bent. Op dat enorme gebrek aan voorbeelden. Ik was dat eigenlijk zelf ook en heb er daarom zo hard in willen beuken met mijn boek Pussy Album. Al die angstige bescheidenheid van vrouwen willen wegvegen met druipend kutsap. Maar, je hebt gelijk, ik bracht daarmee vooral agressie en destructie. Behalve aan het begin van mijn boek schreef ik heel weinig lekkere buffet-tussen-mijn benen-drie-gangengenot-neem-jezelf- met-grote-halen-literatuur. Misschien moet ik dat toch nog eens doen.

Ik heb altijd een zekere schaamteloosheid gehad betreffende nou ja… alles eigenlijk wel. Ik kan me nog herinneren dat ik uitvond hoe je jezelf ‘dat lekkere gevoel’ zo noemde ik het, kon geven. Ik was nog vrij jong er zo enthousiast over dat ik het al mijn vriendinnen vertelde. ‘Jij hebt mij leren masturberen,’ zei er laatst nog eentje, plechtig boven haar Pernod. Ik had pas door dat er misschien iets beschamends was aan de voor mij onschuldige, maar geniale ontdekking, toen ik het mijn moeder vertelde en ze vreemd reageerde. ‘O ja?’ zei ze, terwijl ze in de spiegel haar haren bleef kammen. ‘Nou, dat weet ik niet, zo, hoor.’ Nee? Wist ze dat echt niet? Ik begreep er niets van.

Ik weet ook nog hoe ik voor het eerst ontdekte dat je iets naar binnen kon brengen en dat dan heen en weer kon bewegen en hoe je met de douchekop jezelf kon beffen. Ik geloof dat ik daar in Pussy Album ook over heb geschreven. En jaren na mijn eerste masturbatie-revelatie vond ik pas echt de clitoris als direct punt om overheen te wrijven. Als het maar heel voorzichtig was, tot je heel geil werd, dan mocht het heftiger. Daarvoor deed ik het via via, mijn schaamlippen over dat speldenknopje bewegen, meer op die snelle De Bruyne-manier. Dit was nog intiemer, nog beter en zorgde voor extreem heftige sterrenspetterschietendeelectro-orgasmes. Ik was er uren mee bezig en vertelde er weer net zo begeesterd over aan mijn vriendinnen. Neem jezelf met grote halen, riep ik.

Toen ik zo kon klaarkomen kon ik ook beter aan mijn bedpartners vertellen wat ik wilde. Dat kan ik me nog heel goed voor de geest halen: de eerste keer dat ik een man vertelde dat ik er ‘op deze manier niet zoveel aan vond’. Hoe verbaasd hij was en hoe krachtig ik werd. Audre Lorde heeft gelijk en mijn laptop is leeg. Je seksualiteit vinden is je kracht vinden. Daarom lopen al die kerels natuurlijk zo fier rond de wereld. Als ik een stijve lul had zou ik dat ook doen. Het ligt er zo dik bovenop. Je bent als vent eigenlijk al geslaagd, met vlag en wimpel. Wij moeten meer zoeken. En worden daar nog in tegengewerkt ook. Zelf scheef ik ooit: pas als de kut bevrijd is, is de vrouw dat echt. Het licht op mijn scherm gaat uit, onderin knippert een rood waarschuwingsbolletje. De baby’s krijsen nog altijd, de lucht is paars. Ik ga een dubbele whisky bestellen.

Daan, poes. Blijf denken en over- en overdenken. Misschien schrijf jij zelf wel een keer precies datgene wat je zou willen lezen. Want zo gaat dat. Denken moet je, en lezen en schrijven. En vergeet nooit jezelf ook uitgebreid te nemen. Met grote halen.

Stella